Audytoria Hadriana

Cegły z wytłoczonymi znakami wskazują, że budowla ta powstała między 123 a 125 r. n.e. Od Forum Trajana oddzielała ją zakrzywiona droga. Dwie kondygnacje wznosiły się ponad poziom starożytnej Via Flaminia, której przebieg obecnie wyznacza Via del Corso, rozpoznawalna na dzisiejszym Piazza Venezia na głębokości około dwóch metrów. Parter, zachowany tylko częściowo, składał się z trzech dużych pomieszczeń z polichromowanymi marmurowymi podłogami i dekoracjami ściennymi.

Schody, znajdujące się naprzeciwko siebie po obu stronach centralnego korytarza, były rozmieszczone promieniście wzdłuż zakrzywionej ulicy. Centralny korytarz służył jako platforma, z której mówca mógł przemawiać do publiczności siedzącej na ławkach (subsellia) umieszczonych na schodach, a także odbierać komentarze od słuchaczy. Ostatnie wykopaliska ujawniły dwa z tych pomieszczeń i część trzeciego, odkrytego na początku tego stulecia podczas budowy Palazzo delle Assicurazioni Generali.

Audytoria nazywano w IV wieku ludus ingenuarium artium, co oznaczało miejsca przeznaczone do uprawiania sztuk wyzwolonych, i znajdowały się one na północ od insuli mieszkalnej z II wieku oraz na zachód od bloku handlowego od strony Via Flaminia. O tym, że kompleks był użytkowany aż do późnego antyku, świadczą dwie znalezione tu podstawy posągów z inskrypcjami odnoszącymi się do senatora Fabiusa Felixa Passifilusa Paulinusa, który według źródeł epigraficznych był prefektem miasta pod koniec V i na początku VI wieku, a jego imię zostało wyryte na jednym z miejsc w Koloseum zarezerwowanych dla senatorów.

Kompleks funkcjonował do VI wieku. W tym czasie pomieszczenia te – pozbawione marmurowych fasad – mieściły warsztat metalurgiczny zajmujący się obróbką stopów miedzi. Świadczą o tym znalezione ślady w postaci żużlu hutniczego i wlewków, a także wykopana w podłodze i schodach zagłębiona studnia na małe piece. Warsztat ten został zniszczony – prawdopodobnie pod koniec VII lub na początku VIII wieku – a w dużej sali centralnej i wokół niej dokonano kilku pochówków. Od 847 roku miejsce to było przez pewien czas opuszczone z powodu gwałtownego trzęsienia ziemi, które spowodowało zawalenie się górnej kondygnacji i sklepionych sufitów sal; większość zawalonego sklepienia jest wyraźnie widoczna na podłodze północnej sali.

Miejsce to zostało ponownie wykorzystane w XII i XIII wieku, kiedy to na ruinach centralnej sali zbudowano zakład produkcji wapna. Około 1564 roku bractwo Ospedale dei Fornari (Szpital Piekarzy) założyło tę instytucję w tym miejscu, jednocześnie budując sąsiedni kościół Santa Maria di Loreto. Niesamowity przykład planu miasta z 1730 roku zachował się w obrazie „Veduta di Roma innevata” (Widok Rzymu pokrytego śniegiem) autorstwa Giovanniego Paolo Paniniego, pochodzącego z Piacenzy, który przedstawia codzienne życie w nieistniejącej już dzielnicy Alessandrino.

Szpital ten przyjmował i leczył ubogich i chorych piekarzy z Rzymu, aż do momentu jego rozbiórki w 1871 roku. W latach 1885-1911 przeprowadzono masową rozbiórkę tej okolicy, aby zrobić miejsce dla pomnika Vittorio Emanuele II. W 1933 roku założono ogrody i klomby, które pozostały do 2011 roku.

Historia

Został zbudowany w 135 r. n.e. przez Hadriana, aby pomieścić pisarzy, retoryków, filozofów i związane z nimi sale do konkursów poetyckich. Dwa długie boki trzech prostokątnych pomieszczeń mają schody, prawdopodobnie służące do siedzenia, i są otoczone balustradami, które otaczają centralną część, która nie jest odgrodzona i jest wyłożona dużymi płytami szarego granitu otoczonymi antycznym żółtym marmurem. Ten rodzaj podłogi z tego samego rodzaju marmuru znajduje się również w bibliotekach Forum Trajana.

Pomieszczenia były oddzielone otwartymi korytarzami i pokryte sklepieniami beczkowymi wspartymi na sześciu ceglanych żebrach, z sklepioną górną kondygnacją i tarasem powyżej. Obiekt był użytkowany do V wieku, kiedy to prefekt miasta Fabio Felice Passifilo Paulino umieścił w jego portyku dwa posągi. Po opuszczeniu obiektu pojawiło się w nim kilka pieców do obróbki metali, prawdopodobnie dla mennicy bizantyjskiej, która nadal biła monety z brązu. W połowie IX wieku n.e. zawaliła się co najmniej jedna z kopuł pomieszczenia – prawdopodobnie w wyniku trzęsienia ziemi odnotowanego w 849 roku. Miejsce to było również wykorzystywane jako nekropolia.

W XVI wieku zbudowano tu szpital. Cegły użyte do budowy ścian noszą znaki z lat 123 i 125, co pozwala datować budynek na okres panowania Hadriana. Projekt schodów prowadzących do tej prostokątnej sali pozwala również zidentyfikować ten budynek jako Ateneum Hadriana, ponieważ jest on podobny do Ateneum zbudowanego przez samego Hadriana w pobliżu jego Biblioteki Hadriana w Atenach. Ateneum było częścią dużego planu urbanistycznego, który łączył biblioteki na Forum Trajana z innymi budynkami. Plan ten miał na celu wzbogacenie życia kulturalnego miasta.

Odkrycie

W 2008 roku, podczas prac związanych z przedłużeniem linii C metra, na Piazza Madonna di Loreto odkryto pozostałości konstrukcji murowanych. Dzięki nim oraz innym pozostałościom znalezionym na początku ubiegłego wieku pod budynkiem Assicurazioni Generali udało się odtworzyć kompleks składający się z co najmniej trzech prostokątnych pomieszczeń.

Powstająca stacja metra Venezia będzie harmonizować z zabytkowym miejscem i będzie widoczna z atrium przez specjalną szklaną osłonę.